१. टेलिविशन माध्यम
२. इंटर्नेट माध्यम
१. टेलिविशन माध्यम:
टेलिविशन फ़कत ऎक प्रचार - संवहन - माहिती -मनॊरंजन आनी प्रशिक्षण दिवचे उद्यम म्हणून आमी पळयलॆर हॆ संवादाक वस्तुनिष्ट बुनियाद मेळना. टेलिविशनाचे बद्दल कोंकणी भाशिकांगेल अपेक्षा कितले औचित्यपूर्ण म्हणून कळका जाल्यार आमी टेलिविशन म्हणचे विषयाचे अर्थ किते म्हणून सोधूका पड्ता.
प्रख्यात चिंतक नॊम छाम्स्की अशें सांगता टेलिविशन म्हणचे ऎक कलाप्रकार न्हंय या संवहन माध्यमय न्हंय. ते ग्राहक लॊकांगॆल लागि वचाक उत्पादकांक अनुकूल करून दिवचे ऎक तंत्रज्नान जावून आसा
ताका उल्लॆख करीत आसतना कन्नडाचो प्रसिद्ध चिंतक अक्षर के.वी. म्हणता की टेलिविशन आज फ़कत माध्यम जावून जावो उद्यम जावून जावो वरनी. ते ऎक अधिकार वाहक जावून आसा. अधिकार रूपक जावून आसा आनी अधिकार संकॆत जावून आसा. म्हणता. आनी ह्या अधिकाराक कॊण विरॊधि आसांती तॆ लॊकांकच मारून उडॊवचे ऎक महान समर तंत्र जावून आसा टेलिविशन म्हणून तो सांगता.
कांय आधुनिकॊत्तर चिंतक अशें सांगताती आयज ग्लॊबल सिविलैसॆशन म्हणचॆ ऎक कल्पित समुदायाचे निर्माण जाला. आनी तॆ कान्सेप्टाचे ऎक राष्ट्रॊत्तर प्रभुत्व म्हणचे नवे अधिकार शाहीचे निर्माण जाता आसा, तॆ राष्ट्रॊत्तर प्रभुत्व किते आसा ताचे ध्येयॊद्दॆशांचे विस्तरण आसा आयज्चे टेलिविशन.
हॆ मनॊभूमिका सन्नद्ध करून आमी पाटी वचून हॆ परिसंवादाचे विषय वेंचूया.
आयजच्या युगांत कोंकणीचें अस्तित्व - इलेक्ट्रानिक माध्यम
अशें म्हणतेन्ना इलेक्ट्रानिक माध्यमांत कोंकणी भाशेचे वापरप कितले जाला आनी जावून आसा म्हणचे गजाल माका मुख्य जायना. जाल्यार साभार तीस वरसांत, टेलिविशन म्हणचे समूह माध्यमान कोंकणी भाशेक, कोंकणी संस्कृतीक आनी कोंकणी मनश्याले मनॊवृत्तीक कशें प्रभावित केला म्हणचे माका मह्त्वाचे.
प्रभावहीन बॊलींचे, आदिवासी भाशॆंचे आनी सामाजीक बोलींचे भाशा पल्लट या भाशा मृत्यूक टीवी माध्यम प्रॊत्साह दित्ता म्हणून भाशा विदुशी डा. जेनिफ़र एम. बेयर सांगता.
पाटलॆ साट आनी तीन वरसांत भारताचॆ भाशाभिवृद्धीचॊ नकासॊ राष्ट्रीय एक्वटायॆचे परमॊद्धॆश प्रॆरीत जावून आसल्लॆ गजाल आमी जाणात. ह्या परमॊद्धॆशाचे कार्यवळांत आकाशवाणी आनी दूरदर्शन म्हणचॆ सरकारी माध्यमांचे पात्र खूप आसल्लॆ.
प्रभुत्व निर्दॆशित माध्य्मांचे ही गजाल तरी खासगी चानलां, पयले सांगले वरी राष्ट्रॊत्तर प्रभुत्वाचे सूत्रनिर्दॆशित आसांति. तॆ चानलां दर्शक खंचे भाशेक चड मेळतलॆ तॆ भाशेर कार्यक्रम चलायतलॆं.
अशें फ़कत १५ भाशेंचे चानलान भारताचॆ ३००० वेग्वेगळे भाशेंचे आनी अगणित बॊलींचे लॊकांचे वयर तांचे कार्यक्रम थोपलॆ. ह्या तीन हजार भाशेंत कितलॆ भास पल्लट जालें आनी कितलॆ मृत्यु जालॆ म्हणून आमी नेणात.
टेलिविशन फ़कत भाशेंत संवहन करना. भाशेचे सांगात ऎक आकर्षक दृश्यावळीचे प्रस्तुती जाता. आनी ऎक कर्णाकर्षक संगीत आसता. हॆ तीन साधन सामाग्री सांगात मेळून दर्शकांचे मुखार विशय प्रस्तुती जाव्चॆ वेळार भास भास जावून वरना. संगीत संगीत जावून वरना आनी दृश्य दृश्य जावून वरना. हॆ तीन साधनांचे अंतसृष्टी जावून ऎक नंवे भास उत्पन्न जात्ता. आनी ताका म्हणतात दि लांग्वॆज आफ़ टेलिविशन.
कशें ऎक प्रमुख भाशॆचे संपर्काचे निमित ऎक अल्पसंख्याक भास पल्लट जात्ता तशेंच हॆ तीन हज़ार भाशेंचे सागरांत टेलिविशनच ऎक प्रबल भास जावून उबजून आयला. आनी हाजे परिणामाचे निमित भारताचे हर ऎक भाशेचे स्वरूपांत पल्लट जाला. धा वरस पयलॆ दूरदरशनाचे हिंदी वार्ताप्रसार आनी आयज्चे आजतक चानलाचे हिंदी वार्ता प्रसार अवलॊकन केल्यार तुमका हे मनांत वतलॆ. थंय पल्लट जाली ती भास सामान्य मनश्यांचे संवहनांत सहजतेन वापरप जाता.
कोंकणीचे वयर टीवीचे प्रभाव कशें जाल्ले ?
कोंकणीक टीवीन दॊन काळगतींत परिणाम दिलॊ. ऎक दूरदर्शन काळगती. आनि दुसरॆ स्टार टीवी म्हळ्यार आयज्चे काळगती.
अस्सीचे दशकांत दूरदर्शनाचे शुरुवात जातना, द्राविड भाशा प्रदॆशांत ऎक नवी भाशॆचे स्वीकृती (अक्विसिशन) प्रक्रिया प्रारंभ जाली. ती भास आसा हिंदी. हिंदी भास इंडॊ आर्यन समुदायाची भास आनी तॆच समुदायाचे भास आम्ची कोंकणी. कोंकणी आनी हिंदी मधेंत ऎक जेनेटिक संबंध आसा.
मंगळूरांत पाटलॆं चारशें वरसांत चलून आयले कन्नड आनी तुळू भाशेचे संपर्काचे निमित कोंकणीचे स्वरूपांत पल्लट जाला. जाल्यार ती दॊन भास द्राविड समुदायांची. ती भाशेंचे सिन्टाक्टिकल - वाक्यरचना संबंधी, लेक्सिकल - पदभंडार संबंधी, आनी ग्रमाटिकल - व्याकरण संबंधी प्रभाव कोंकणीचे स्वरूपांत दिलेले व्यत्यास भाशा विद्वांस अनैतिक (इल्लेजिटिमॆट) मानताति.
जाल्यार दूरदर्शनान दिल्लॆल हे तिसरे भाशा आवरण, कोंकणीक जेनेटिकल संबंध आसचे हिंदीचे. हे कारण हिंदीचे कोंटाक्ट या संपर्काचे निमित मंगळूरचे आनी हेर द्राविड भाशाप्रदॆशांत कोंकणी लॊकांगेले मनॊवृत्तींत ऎक नवे पदभंडाराचे निर्माण जाले. हॆ पदसमूहांचे धातु रूप आनी कोंकणी पद समूहांचे मूळ धातु समान आशिले निमित कोंकणी भाशेंत ऎक नवी उमॆद आयली. हे काळगती साभार ऎकुणीस शें आस्सी आनी पांच दाकून नव्वद आनी पांच इसवी थांय म्हणून धरयॆत. खंचॆय ऎक वीचारशील वॆदिकॆंत कोंकणी वापरतना कांय कन्नड शब्द विन्यासांचे वापरप करचॆ लॊक हिंदि शब्द वापरूक शुरुवात जाले. हे परिणामान द्राविड भाशाप्रदॆशंचे कोंकणीक आयिले स्वरूप लेजिटिमॆट म्हणून चिंतुयॆत.
आता आमी पळॊवया की स्टार्टीवी काळगतींत कोंकणीचे वयर कशें परिणाम जाले. ह्या दिसांत टिवी माध्यमांत भास ऎक नगण्य एक्सेस्सरी जावून वरला. टेलिविशनाचे आनी ताचे पाटलॆ राष्ट्रॊत्तर प्रभुत्वाचे कार्यावळांत उप उत्पन्न जावून संस्कृति पल्लट आनी ताजे मुखॆन भाशा पल्लट चालू आसा.
हाका ऎक उदाहरण हांव दिता. हांव पाटलॆ धा वरस दाखून अड्वर्टैसिंग क्षॆत्रांत काम करीत आसा. आमी अड्वर्टैसिंग कमर्षियल निर्माण करतना कांय संवहन तंत्रांचे प्रयॊग कर्ताति.
हांगा दॊन टीवी कमर्शियल तुमचे मुखार प्रस्तुती करता. तॆ पळोवन मागिर आमी ताचे वयर चिंतन करूंया.
(नेस्केफ़े कमर्षियल)
हॆ कमर्शियलांत नेस्केफ़े म्हणचे ऎक उत्पन्नाचे प्रचार जाता आसा. ह्या उत्पन्न विकूक तानी आस्पिरॆशनल स्ट्राटजी म्हणचे संवहन तंत्राचे उपयॊग केला. हांत दाखयले सकड पात्र तर्नाटे आसांती आनी ऎक फ़ाशनेबल लाइफ़ स्टैल वापरताति. ताजे सांगात नेस्केफ़े आसा. हांव हे कमर्शियल पळयता. तॆ नगर जीवनाचे आकर्षक लाइफ़ स्टैल बद्दल आशेता जाल्यार ते पावूंक जायना म्हणून नेस्केफ़े पीवून मेजी आशी पावयता.
आता दूसरे टीवि कमर्शियल
दूद पीना आशिलॊ मनीश ऊणे. ऎकुणीस शें सत्तर इसवींत न्याशनल डॆरी डेवलप्मेंट बॊर्डान शुरुवात केललॆ आपरॆशन फ़्लड म्हणचे आंदॊळन आनी ताचे परिणाम जावून दॆशांत जालेले दुग्ध क्रांती तुमी जाणात. हॆ दुग्ध क्रांतीन दॆशांत दूदाचे उत्पादन चड केले. हे उत्पादन चड जाताना दॆशांत दूदाचे उपयॊग चड करूंक न्याशनल डॆरी डेवलप्मेंट बॊर्डान ऎक टीवी कमर्शियल चालू केले. आमी पॊळॊवया हॆं कमर्शियल किते म्हणता म्हणून.
(दूद दूद कमर्षियल)
हॆ कमर्शियलांतय ऎक फ़्याशनेबल लाइफ़ स्टाय्ल वापरप जाला. हाचे मुखॆन दूद विकचे काम जाता आसा.
हेच स्ट्राटजी संस्कृति पल्लटाचे आनी भाशा पल्लटाचे बद्दल काम करीत आसा. टीवीचे हर चानलांत दाखॊवचे परिसंवाद, वार्ता प्रसार, रियालिटी कार्यक्रम, इश्तेहार (टीवी कमर्शियल्स) अनी हेर कार्यक्रमांत ऎक फ़ेशनॆबल लाइफ़स्टैलाचे साक्षात्कार जाता. ताजे सांगात आसा इंग्लीश भास. तॆ लाइफ़्स्टैल, ते पॊशाक आनी ती भास वापरून लॊक फ़ेशनेबल जावचाक आशेताति. अनी प्रयास करताती. अशें ऎक भास राष्ट्रॊत्तर प्रभुत्वाचे आशोत्तर विस्तरण करीत आसा.
हे फ़कत कोंकणी भाशेचे वयर जाले परिणाम न्हंय. भारत दॆशाचे सकड ३००० भाशेंचे वयर हे परिणाम जाता आसा. हॆ ऎक अपायकारी परिणाम आनी हॆ मुखॆन तीव्र गतींत भाशापल्लट जाता आसा.
ऎक समुदाय आपण्याले माय्भासेंत केन्ना विचार्शील संवहन करूंक निशक्त जाता तेन्ना ते भाशेचे पल्लट शीघ्र जाता. कोंकणी लॊक पयले बॊलींत इंग्लीशाचे कांय शब्द प्रयॊग कर्ता अशीलींति जाल्यार आता सगळे वाक्य प्रयॊग इंग्लीशांत करताती. मनांतलॆ चिंतन प्रक्रिया इंग्लीश भाशेंत जाता आसा. हे कोंकणी भाशेचे उधरगतीक अपायकारी.
टेलिविशनांत कोंकणी भाशेचे वापरप:
कोंकणी लॊकान कोंकणींत टीवी कार्यक्रम निर्माण करून दूरदर्शनार प्रस्तुती करूंक प्रयत्न केले. जाल्यार भाशा विद्वांस हेच. आर. दुवा हानी म्हणचॆ वरी प्रमुख भाशेंचे कार्यक्रमांचे उन्नत गुणवत्ता आनी विस्ताराचे सावळी कोंकणी कार्यक्रमांचे वयर पडून कोंकणी कार्यक्रम निपलॆ. हेवय फ़कत कोंकणी भाशेंचे वयर जालॆ परिणाम न्हंय. चडते अल्पसंख्याक भाशेंचे वयर अशें परिणाम पडला.
हांव दिसांत दॊन घंटो टीवि पळयता आनी हॆ दॊन घंट्यांत खंचे च्यानालार किते आसा म्हणून कळूंक ऎक घंटो व्यय करता. वरले वेळ खब्बर पळोवचाक आनी कांय तरी आसक्ति दायक दिशिले कार्यक्रम पळॊव्चाक व्यय जाता. हांवे ह्या आर्ध घंटॊ जावो ऎक घंटॊ कोंकणी टीवी पळॊवका म्हळ्यार कोंकणी च्यानलान दॆशाचे वरलॆ २०० च्यानालांचे सांगात कांपीट करका.
सर्वैवल आफ़ द फ़िटटेस्ट म्हणचे नियम हांगा लागू जाता आनी व्यापकता आशिले च्यानलांक धन मेळता. नातिले च्यानलां कांय वरस कष्ट पावताती आनी माक्शि सरताती.
२. इंटरनेट माध्यम
इंटरनेटांत इंग्लिश भाशेचे अधिकारशाहीक कारण आसा ताचे मूळ. इंटरनेटाचे शुरुवाताचे वेळार ताचे वापरप चडते उत्तर अमॆरिकाचे लॊकान केले. आनी इंटर्नेटाचे विस्तरण संसाराभर पावका जाल्यार ऎक अंतराष्ट्रीय भाशेचे (इंटरन्याशनल लिंग्वा फ़्रांका) गरज आशिल्ले निमित इंग्लीशाचे वापरप जाले.
तेन्नाचे तंत्रज्ञान अमॆरिकन स्टांडर्ड कॊड फ़ार इन्फ़ार्मॆशन एक्स्चॆंज (ऎ एस सि आइ आइ) हाचे निमित रॊमन सॊडून दूसरे खंचेय लिपींचे वापरप इंटरनेटार करूंक शक्य नातल्ले.
जाल्यार तंत्रज्ञान आनी इंटरनेटाचे विस्तरणाचे कारण आयज इंटरनेटांत भाशा वापरपाचे नकासॊ अशें आसा.
गूगल म्हणचॆ अद्वितीय सर्च इंजीन कंपनीचॊ मुखॆल कार्यनिर्वाहक एरिक स्मित महाशयान फ़ुडले पांच वरसान इंटर्नेटाचे वस्तुस्तिथि कशें आसचाक फ़ाव आसा म्हणून ऎक परिसंवादांत सांगला.
ताणे सांगिले अंशांत कोंकणीक परिणाम जावचे दॊन अंश अशें आसा.
१. आनी पांच वरसान चैनीस भाशेचे कंटेंट (विशयभंडार) इंटरनेटार अत्यधिक प्रमाणार आसतले.
- हाका प्रमुख कारण आसा यूनिकोड म्हणचे तंत्रज्ञान. युनिकॊड संसाराचे खंचॆय लिपींत इंटरनेटार विशयभंडार स्थापन करूंक अनुकूल करता. आनी फ़ोंट डौन्लोड करना आशें संसारभारांत आमी दॆवनागरी, कन्नड या हेर लिपींत सृष्टि केले वेब पॆज वाचपाक जाता. मंगळूरचे कविता ट्रस्टाचे कोंकणी वेबसैट हाका ऎक उदाहरण जावून आसा. हांत दॆवनागरी आनी कन्नड दोनीय लिपीन युनिकॊड वापरून कोंकणी कविता संकलन केला.
- कोंकणी भाशेंत आता ब्लागिंग करपाक सरळ आसा. कन्नड भाशेंत साभार ऎक हज़ार दॊनशें ब्लागर्स नियमित जावून तांचे बरप इंटरनेटार प्रकट करताती. चैनीस लिपींत लक्ष लक्ष ब्लागर्स आसात. तानी दिसांदीस प्रकट करचे कंटेंटाचे प्रमाण पळॊवन गूगलाचे स्मित हाणे उल्लॆख केलेल आसा.
- इंटरनेटांत चड चड भाशेंचे वापरप जातना संसाराचे खंचेय भाशेंत ते कंटेंट भाशांतर करचे आटोम्याटिक सुविधा तेचे पेजांत मेळता. तशें जावून आपण मनांत खंचे भाशेर चिंतन करता तेंच भाशेर बरॊवन प्रकट केल्यारीय संसाराभर प्रकाशित जाता.
२. संचार संबंधी तंत्रज्ञानाचे निमित इंटरनेटाचे संपर्काचे दार रूंद जाता. ब्राड बैंड संपर्क १०० एं बी पशें अधिक जाता. तॆ निमित इंटरनेटार वीडीयॊ वापरप चडता.
- हे कोंकणी तसल्ले भाशेंक ऎक वरदान जावून आसा. कोंकणी लॊकान पाटले चारशें वरसांत कोंकणींत उलॊवन कोंकणीक राखून वरयले. वेगवेगळे भाशेंत प्राथमिक शिक्षण घेवून, तांचे बरपाचे भास वेगळे आसल्यारीय तानी कोंकणींत उलॊवचे सॊडनी. आता इंटरनेटार वीडियॊ तंत्रज्ञानाचे निमित परतून तोंडी युग येता. आनी कोंकणीचे मौखिक साहित्याचे प्रसारण चडता. हांगा मौखिक साहित्य फ़कत लॊकवॆद प्रकार न्हंय. शिष्ट, वैचारिक आनी मनॊरंजक साहित्य हॆ माध्यमान कोंकणींत चड सृष्टि जातले.
- आनी करॊड करॊड वीडीयॊ कंटेंटांतल्यान अमका जावका आशिल्ले वस्तु सोधून काडूक वीडियो सर्च इंजिन्स वापरप चडता. वीडियॊंत प्रक्ट जालले ध्वनींत किते उलयला ते वरेन सॊधन तंत्रांक लभ्य जाता.
आयज इंटरनेटार हर भास बाल्य अवस्थेर आसा. कोंकणी लॊकान आता इंटरनेटार कंटेंट प्रकट करका. हर कोंकणी पुस्तक डिजिटैस जावका आनी इंटरनेटार प्रकट जावका.
कंटेंट इस द किंग म्हणचे इंटरनेटाचे मंत्र. कोंकणी भाशेचे कंटेंट इंटरनेटार चडल्यार कोंकणी मनश्याले चिंतन संसाराक कळतले. हे महत्वाचे.
0 comments:
Post a Comment